چه رابطه ای بین بمب اتم و سِن کبد وجود دارد؟
به گزارش آب مایه حیات، شاید برای شما هم جالب باشد اگر بدانید که محققان به تازگی میانگین سنی سلول های کبدی انسان را محاسبه نموده اند و طی این آنالیز دریافتند که بدون توجه به سن فرد، کبد تنها حدود سه سال سن دارند!
توانایی بازسازی کبد و سوالات مطرح درباره آن!
جالب است بدانید که کبد پس از آسیب دیدگی قابلیت بازسازی خود را دارد! اما این مساله که آیا این توانایی با افزایش سن از بین می رود، مدت ها ناشناخته بود. تا اینکه یک مطالعه تازه نشان داد که افزایش سن، فرایند بازسازی کبد را کند نمی نماید و چه 20 ساله باشید یا 80 ساله، کبد در طول زندگی شما به طور میانه، سه سال سن دارد.
از آنجایی که کبد در بدن وظیفه پُر خطرِ سم زدایی (Detoxifying) را بر عهده دارد و به طور منظم در معرض سموم است، ریسک اعمال آسیب بیشتر نسبت به سایر اندام های بدن برای این عضو، همیشه بالا است. به همین دلیل هم برای حفظ سلامتی در طول زندگی، کبد قابلیت بازسازی قابل توجهی دارد که در بین اندام های بدن منحصر به فرد است.
با این حال اینکه کبد دقیقاً چگونه چنین قابلیت شگفت انگیزی را انجام می دهد و اینکه آیا با افزایش سن این توانایی ضعیف یا کُند می گردد، همچنان به عنوان یک راز به جای مانده بود. حتی مطالعه بر روی نمونه های حیوانی هم این موضوع را روشن نکرده بود! بنابراین، چنین سوالاتی انگیزه تازهی برای مطالعات بیشتر به وسیله محققان TU Dresden شد.
چه رابطه ای بین بمب اتم و مقدار گیری سِن سلول های بدن است؟
دکتر اولاف برگمان Dr. Olaf Bergmann که مسئول این مطالعه است اذعان دارد که بعضی از مطالعات بر این احتمال تاکید دارد که سلول های کبدی ممکن است عمر طولانی ای داشته باشند، در حالی که بعضی دیگر از سلول ها برگشتِ ثابتی را نشان می دهند. برگمان تاکید دارد که اگر بخواهیم بدانیم که دقیقا در بدن انسان چه اتفاقی می افتد، باید راهی برای ارزیابی مستقیم سن سلول های کبد پیدا کنیم.
برای یافتن راه چاره، تیم تحقیقاتی برگمان به یک منبع عجیب روی آوردند و این منبع عجیب چیزی جز، آزمایش های هسته ای دهه 1950 نبود. هنگامی که بمب های هسته ای در بالای زمین منفجر می شوند، مقادیر عظیمی از کربنِ رادیواکتیو به جو زمین وارد و متعاقباً به DNA گیاهان و حیوانات وارد می گردد. به طور کلی پس از ممنوعیت آزمایش های هسته ای در سال 1963، سطح کربن رادیواکتیو در اتمسفر زمین سال به سال کاهش یافت واین کاهش سطح، شامل کربن رادیواکتیو موجود در سلول های موجودات زنده هم می شد.
به همین دلیل محققان ادعا دارند که اگرچه این مقدار از کربن رادیواکتیو در بدن موجودات ناچیز است (ضرری هم ندارد!)، اما می توان آن ها را در نمونه های بافتی شناسایی و مقدار گیری کرد. پس از این کار با مقایسه مقادیر کربن رادیواکتیو در بدن با مقدار آن در اتمسفر، می توان نگاهی به گذشته انداخت و سن سلول ها را مشخص کرد.
به منظور عملی کردن این ایده، محققان سطح کربن رادیواکتیو را در کبد 33 فرد فوتی با بازه سنی بین 20 تا 84 سال مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. نتیجه جالب توجه در این مطالعه این بود که کبد همه این افراد تقریباً هم سِن بود؛ درواقع سن کبد به طور میانه کمی کمتر از سه سال (بدون توجه به سن فرد) بود!
البته لازم به تاکید است که همه سلول های یک کبدِ مشخص، هم سن نیستند و بعضی از آن ها هر سال (یا بیشتر از هر سال) بازسازی می شوند، در حالی که بعضی دیگر می توانند تا یک دهه باقی بمانند. از طرفی جالب است که سلول های کبدی با عمر بیشتر مجموعه های بیشتری از کروموزوم ها را در خود دارند.
سخن انتهای
در انتها باید خاطر نشان کرد که فرآیند بازیابی و تتازه سلول ها در کبد، می تواند به عنوان یک مکانیسم محافظتی در نظر گرفته گردد که از ما در برابر تجمع جهش های مضر محافظت می نماید. گفتنی است که این تحقیق به طور مفصل تر در مجله Cell Systems چاپ شده است.
منبع: NEW ATLAS
منبع: دیجیکالا مگ