جست وجوی حیات در اتمسفر سیاره زهره - آب مایه حیات

به گزارش آب مایه حیات، یک فیزیکدان از امپریال کالج لندن در یک مقاله اخیر برای نشریه فیزیک معاصر با استفاده از یافته های ماموریت های فضایی قبلی و یافته های اخیر بر اهمیت جست وجو برای حیات در اتمسفر سیاره زهره (ونوس) تاکید نموده است.

به گزارش ایرنا از یونیورس تودی، این درحالی است که یک گزارش علمی در سال 2020 ادعا نموده بود که وجود فسفین (phosphine) را در اتمسفر ونوس کشف نموده، اما فضاپیمای سوفیا (SOFIA) سازمان فضایی ناسا پس از مشاهدات بیشتر در اواخر سال 2022 آن ادعا را رد کرد.

با این حال، دکتر دیوید کلمنتس استاد فیزیک نجومی در بخش فیزیک دانشگاه امپریال کالج لندن به تازگی در مصاحبه با یونیورس تودی تاکید نمود که در اتمسفر ونوس رخداد های عجیبی جریان دارد.

وی گفت: ردیابی فسفین در اتمسفر ونوس از بین نرفته است و بعلاوه آنومالی ها یا مسائل غیرمتعارف دیگری هم وجود دارد و احتمالا باید وجود آمونیاک را نیز به این ها اضافه کرد. ما از منشاء این پدیده های نامتعارف آگاهی نداریم و کار های بسیار بیشتری مورد احتیاج است، اما آن ها با بازبینی های قوی باز هم تداوم دارند. بعلاوه ممکن است به درک این مساله نزدیک شده باشیم که چرا مشاهدات مختلف نتایج آشکارا و متضادی به دست داده اند.

دکتر کلمنتس در این مطالعه خود این سوال را مطرح می نماید که حیات چیست و چگونه می توانیم برای کشف حیات در کیهان جستجو کنیم در حالی که تمرکز خاص او در این زمینه روی سیاره ونوس قرار گرفته است. او در مقاله خود از ونوس که دومین سیاره منظومه شمسی از لحاظ فاصله با خورشید به شمار می رود به عنوان یک نامزد نامحتمل برای اخترزیست شناسی یاد می نماید.

او در ادامه به توضیحاتی درباره شرایط سیاره ای حال حاضر و گذشته های دور ونوس پرداخته و شرایط اتمسفر این سیاره و ردیابی ادعایی فسفین در این اتمسفر به وسیله تلسکوپ جیمز کلرک ماکسول در هاوایی در سال 2017 و تلسکوپ دیگری در کشور شیلی در سال 2019 و مشاهدات بعدی فضاپیمای سوفیا سازمان ناسا در سال 2021 را توضیح می دهد.

این در حالی است که ماموریت فضایی کاسینی سازمان ناسا وجود بخار آب را در قطب جنوب قمر سیاره زحل با نام انکلادوس (Enceladus) تایید نموده و مریخ نورد های کنجکاوی و استقامت هم اکنون در حال کاوش بر سطح مریخ در جستجوی حیات در گذشته هستند. ماموریت هایی هم برای کاوش در دنیا آبی سیاره مشتری و قمر تایتان سیاره زحل در دست انجام است. با این همه، کاوش برای حیات در اتمسفر ونوس چه اولویتی دارد؟

به گفته دکتر کلمنتس، کار های بیشتری باید انجام دهیم پیش از آنکه بتوانیم نام ونوس را هم در لیست هدف های اصلی برای احتمال حیات قرار دهیم و این کار هم از روی زمین و هم به وسیله ماموریت های فضایی در حال اجرا است و مساله جالب اینکه کاوش در اتمسفر ونوس نسبت به بعضی هدف های دیگر مقرون به صرفه تر و سریع تر است.

یکی از چنین ماموریت هایی در سازمان ناسا ماموریت فضایی داوینچی است که قرار است در سال 2029 پرتاب گردد و در سال 2031 به ونوس برسد. داوینچی با ابزار های خاص خود بسیار متفاوت از گذشته اقدام به آنالیز اتمسفر ونوس خواهد نمود.

کلمنتس در این خصوص می گوید: به گمان من داوینچی بسیار حائز اهمیت خواهد بود، زیرا قادر است حقایق زمینی بسیار بهتری نسبت به آنچه در حال حاضر در اختیار داریم، فراهم سازد. بعلاوه این شانس وجود دارد که بعضی ابزار های الحاقی بتوانند توانایی های داوینچی را بالا ببرند بطوری که بتوانند به کاوش برای مواردی مانند فسفین و آمونیاک بپردازند.

وی اعلام نمود: با انبوهی از داده ها از گذشته در کنار ماموریت های آینده به ونوس، داستان فسفین در ونوس ادامه دارد و داده های بیشتر از زمین و فضا در حال تهیه است. البته هنوز نمی دانیم که آیا وجود فسفین مربوط به حیات است یا ترکیبات شیمیایی غیرزنده یا نازیوا (abiotic) که هنوز آن ها را درک نمی کنیم.