13 قدم ساده برای ایجاد عزت نفس - آب مایه حیات

به گزارش آب مایه حیات، خیلی وقت ها اعتماد به نفس و عزت نفس به جای هم به کار می فرایند، اما آیا می دانید که این دو مفهوم، در عین وابستگی، تفاوت های عمیقی با هم دارند؟

اعتماد به نفس، یعنی اینکه شما به توانمندی های خود باور دارید، اما عزت نفس، مفهومی به مراتب درونی تر است. عزت نفس یا حرمت نفس، یعنی اینکه شما چه حسی نسبت به خودتان دارید؟ چقدر خودتان را دوست دارید و چقدر به خودتان احترام می گذارید؟ خیلی ها در پی این هستند که با تقویت توانمندی ها و طرز فکر خود، اعتماد به نفس شان را بالا ببرند، اما باید بدانید که اگر بخواهید برای تقویت عزت نفس قدم بردارید، راهی به مراتب دشوارتر در پیش دارید.

اگر می خواهید بدانید عزت نفس دقیقا چیست و چرا به آن احتیاج داریم و راه های تقویت عزت نفس چه چیزهایی هستند، خواندن این مقاله از آب مایه حیات مگ را از دست ندهید. سفر به دنیای پیچیده عزت نفس، در عین هیجان انگیز بودن، ممکن است کمی هم دردناک باشد. شما مجبورید با خود واقعی تان روبرو شوید و تمامیت خود را همان طور که هستید، بپذیرید.

خب، اگر آماده اید، آغاز می کنیم.

چرا داشتن عزت نفس مهم است؟

چرا داشتن عزت نفس مهم است؟ چگونه عزت نفس را به وجود آوریم؟ چطور عزت نفس را توسعه دهیم؟ و… صبر کنید، پیش از آنکه در بین انبوه این سوالات سردرگم شوید، چند حقیقت بنیادی وجود دارند که در گام اول باید به آن ها اعتقاد داشته باشید یا حداقل بخواهید که آن ها را باور کنید:

• شما به مقدار هر انسان دیگری، استحقاق این احترام را دارید.
• هیچ کسی نمی تواند برای شما عزت نفس ایجاد کند. این یک انتخاب شخصی است و کاملا به خود شما بستگی دارد.
• مقدار احترامی که به خود می گذارید، تعیین می نماید که دیگران چقدر به شما احترام بگذارند.

اگر به خود احترام نمی گذارید، دیگران، به خصوص افرادی که با آن ها در تعامل هستید، به خوبی این حقیقت را درک می نمایند؛ به اسم مثال اگر فرزند دارید، او هم به احتمال زیاد، رفتار مشابهی را در پیش خواهد گرفت. بی فایده کوشش نکنید که رفتار او را اصلاح کنید، چون او رفتار شما را الگوی خود قرار داده است. اگر بابت رفتارش به او انتقاد کنید، احتمالا با خود فکر می نماید چرا باید به خودم احترام بگذارم، در حالی که پدر یا مادرم این کار را در خصوص خودشان نمی نمایند؟!

وقتی حرمت نفس داشته باشید، یعنی:

• شما مسئولیت شخصی در قبال زندگی خود را می پذیرید.
• شما احساس شایستگی می کنید و دیگران هم شما را فردی لایق و با ارزش می دانند.
• شما آنقدر برای خود ارزش قائل هستید که انتخاب های دقیق و به جایی داشته باشید.
• شما احساس قدرت می کنید که ارزش های خود را دنبال کنید و مرزهای خاص خود را داشته باشید.
• شما می توانید از خود در برابر سوء استفاده ها محافظت کنید.
• و بالاخره در شغل و زندگی خود، احساس شادی و اعتماد به نفس بیشتری می کنید.

در واقع وجود عزت نفس، از میان کلماتی که بر زبان جاری می کنید و رفتاری که بروز می دهید، خود را به خوبی نشان می دهد. دیگران، زبان بدن شما را به خوبی درک می نمایند و هر پیامی که با زبان بدن ارسال می کنید، هم روی خودتان و هم روی دیگران، تاثیرات گسترده ای دارد.

عزت نفس چیست؟

عزت نفس نوعی حس غرور، مباهات و افتخار درونی است. به ساده ترین زبان ممکن، یعنی شما خودتان را دوست دارید و برای خود، ارزش قائل هستید. عزت نفس، یک صفت اکتسابی است که با گذشت زمان می توان آن را رشد داد و بالنده تر کرد. زندگی کردن در درون ارزش ها، حس ارزشمندی بیشتری می آفریند. این همان چیزی است که باعث می گردد نسبت به خودتان حس بهتری داشته باشید و به زبان خودمانی تر، خود خودتان را قبول داشته باشید و با تمام کاستی ها، آن را بپذیرید و در آغوش بگیرید.

ویژگی های افرادی که عزت نفس بالایی دارند، چیست؟

آن ها افرادی هستند که:

• معمولا بیش از دیگران، به ارزش ها و اصول اخلاقی خود پایبندند.
• در مود خود، با اطمینان و در عین حال با تواضع، سخن می گویند.
• طوری که لباس می پوشند که کاملا حس مثبت آن ها را به خودشان، نشان می دهد.
• اهداف و برنامه های عملی کاملا تعیینی دارند.
• ایرادات و اشتباهات خود را می پذیرند و برای بهبود آن ها کوشش می نمایند.
• اجازه نمی دهند دیگران از آن ها سوء استفاده نموده یا آن ها را مورد تحقیر قرار دهند.
• به خوبی می دانند که چه موقع باید یک رابطه یا موقعیت سازنده یا ناسالم را ترک نمایند.
• جسم و افکار خود را محترم داشته و از آن ها مراقبت می نمایند.
• به کسانی که سزاوار احترام هستند، احترام می گذارند.
• زمان، انرژی و منابع خود را ارزشمند می دانند.
• می توانند با دیگران مرزهای مناسبی ایجاد نمایند.
• برای چیزی که هستند، شرمسار نیستند.
• مسئولیت شخصی همه اقدامات خود را بر عهده می گیرند.
• وقتی در معرض انتقاد یا نصیحتی سازنده قرار می گیرند، احساس کوچکی نمی نمایند.
• در روبروه با سختی ها به کوشش خود ادامه می دهند و کار را رها نمی نمایند.

تمام این ویژگی ها نشان می دهد که عزت نفس، مفهومی مبتنی بر عمل است. فارغ از اینکه چه افکار و احساساتی داشته باشید، باید دست به کار شوید و کاری مثبت انجام دهید. عمل، قوی ترین نیرو برای تغییرات مثبت است که باید در راستا پرورش عزت نفس، از آن بهره ببرید.

برای یک تحول عمیق درونی و بیرونی، عمل را با تفکر مثبت ترکیب کنید و معجزه آن را ببینید.

13 راه برای کسب عزت نفس

اگر می خواهید بدانید چگونه به خود احترام بگذارید تا عزت نفس خود را ارتقا دهید، اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید، عشق به خود را افزایش دهید و کیفیت کلی زندگی خود را افزایش دهید، اقدامات زیر را انجام دهید. به خود سخت نگیرید و برای آغاز احترام و عشق به خود، یکی از این 13 اقدام را انتخاب کنید. متعهد شوید که روزانه بر روی این مراحل کار کنید تا عادات و طرز فکر خود را برای احترام به خود ایجاد کنید.

1. ارزش های خود را تعیین کنید

اقدام تصادفی بر اساس حدس و گمان یا نظرات دیگران فایده ای نخواهد داشت. اقدامات شما باید بر اساس ارزش های شما راهنمایی گردد. ارزش های شما هم باید منعکس نماینده شخصیت واقعی شما باشد. این ارزش ها، پایه و اساس هر تصمیم و اقدامی در زندگی شما هستند و هر کار دیگری که انجام می دهید باید روایت نماینده این ارزش ها باشند.

2. منظره خود را بنویسید

وقتی که ارزش های اصلی خود را شناختید، وقت آن است که به این فکر کنید که چگونه می خواهید این ارزش ها را در زندگی و کار خود به کار بگیرید.

از خود بپرسید:

• آیا شما آگاهانه زندگی خود را خلق می کنید یا فقط به شرایط واکنش نشان می دهید؟
• آیا می دانید کی هستید، چه می خواهید و چگونه می خواهید به آنجا برسید؟

با ایجاد منظرهی برای زندگی، کنترل زندگی خود را در دست بگیرید. حتی اگر منظره شما غیرممکن یا بعید به نظر می رسد، باز هم آن را بنویسید. ایدئال خود را در هر زمینه ای از زندگی خود ، از روابط گرفته تا حرفه خود، تعیین کنید. اگر برای نوشتن منظره به یاری احتیاج دارید ، بعضی از مقالات متعدد را به صورت آنلاین مرور کنید.

3. اولویت خود را انتخاب کنید

پس از تکمیل منظره خود، حوزه ای را برای کار انتخاب کنید که تأثیر مثبت فوری بر زندگی یا شغل شما داشته باشد. یک هدف بسیار خاص مرتبط با این بخش از منظره خود ایجاد کنید؛ به اسم مثال، اگر منظره شما خرید خانه ای در شهری خاص است، اولین هدف شما می تواند آغاز به پس انداز کردن مبلغی تعیین به صورت ماهانه باشد. هدف شما باید، خاص، قابل مقدار گیری، تعیین، واقع بینانه و مرتبط با زمان باشد. در یک کلام، هدف خود را هوشمند کنید!

4. اقدام کنید

هنگامی که اولین هدف خود را تعیین کردید، آن را به مراحل عملیاتی تعیین تقسیم کنید و برای انجام آن مراحل، تقویمی از اقدامات ایجاد کنید. در ابتدای راه، خود را زیاد تحت فشار قرار ندهید. روزانه اقدامات بسیار کوچکی انجام دهید تا انگیزه لازم برای ادامه کار را داشته باشید. همان طور که در راستا پیش رو شتاب می گیرید، برای روبرو شدن با بخش های عظیم تری از هدف خود هم الهام گرفته و آماده می شوید. دستاوردهای کوچک، عزت نفس و اعتماد به نفس شما را افزایش می دهند و برای ادامه راه، انرژی ایجاد می نمایند.

5. ایجاد مسئولیت پذیری

هدف خود را به صورت عمومی به خانواده و دوستان یا حتی در رسانه های اجتماعی اعلام کنید. روزانه اقدامات خود را گزارش دهید و از دوستان و آشنایان خود، پشتیبانی و بازخورد بخواهید. ثابت شده است که ایجاد حس مسئولیت پذیری، می تواند عمل و پیروزیت را تسریع کند. اگر هیچ کسی نداند که شما چه می کنید، احتمالا زودتر دلسرد شده و کار را رها می کنید.

6. افکار مزاحم خود را نادیده بگیرید

یکی از دلایلی که ما از انجام اقدامات اجتناب می کنیم و بنابراین عزت نفس خود را از دست می دهیم، افکار منفی و محدود نماینده ما است. در همان لحظه ای که مشغول نوشتن منظره خود می شوید یا اهداف خود را تعیین می کنید، فکر شما هم وارد عمل می گردد تا شما را آزار دهد. در کسری از ثانیه، همه دلایل عدم پیروزیت و پیامدهای منفی احتمالی اقدامات شما، مقابل چشمان شما رژه می فرایند و سعی دارند تا شما را از هر اقدام بعدی، منصرف نمایند. کلید پیروزیت شما این است که تمام این مزاحمت های فکری را نادیده بگیرید و کار خود را بکنید. این احساسات ترسناک و شک به خود، هنگام ایجاد تغییرات، برای همه به وجود می آید. خواهید دید که با ادامه اقدامات کوچک و مثبت، این افکار بازدارنده هم کاهش می یابد.

7. افکار خود را تغییر دهید

نه تنها افکار منفی و بازدارنده را نادیده بگیرید، بلکه قدمی پیشتر گذاشته و افکار مثبت و تأیید نماینده را جایگزین آن ها کنید. در این باره می توانید از جملات تاکیدی مثبت یاری بگیرید.

جملات تاکیدی مثبت صرفاً جملات احساسی نیستند. به لحاظ علمی اثبات شده که آن ها عملکرد شما را افزایش می دهند. به علاوه، استرس را کاهش داده و قدرت اراده و خودکنترلی را بهبود می بخشند. بعلاوه جملات مثبت، مقدار خلاقیت و توانایی حل مساله را بهبود می بخشند و اعتماد به نفس اجتماعی را افزایش می دهند.

یک تمرین آگاهانه و منظم، راستاهای عصبی جدیدی در فکر شما می سازد و خیلی زودتر شما را به سوی اهدافتان سوق می دهد. پیروزیت شما در این راستا، اجتناب ناپذیر است. این را باور داشته باشید و بارها و بارها در قالب جملات مثبت بنویسید و به خود یادآوری کنید.

8. انتظار شکست را داشته باشید

شکست ها و اشتباهات بخشی از اقدام است. انتظار وقوع آن ها را داشته باشید و طرز فکر خود را در خصوص آن ها تغییر دهید. اگر شکست ها را پله ای برای رسیدن به مقصد نهایی بدانید، این عقب گردها تاثیری بر عزت نفس و اعتماد به نفس شما نخواهند گذاشت. به یاد داشته باشید که تمام افراد پیروز، موانع زیادی را در طول راستا خود تجربه نموده اند.

نکته اصلی این است هر شکست، درس های زیادی در دل خود دارد که باید تک تک آن ها را به خاطر بسپرید. درس هایی که می آموزید باید همراهان همیشگی شما باشند و پس از آن، با این توشه ارزشمند، بدون اتلاف وقت، به راستا خود ادامه دهید و این بار، بلندتر بپرید.

9. با خود محترمانه رفتار کنید

همین طور که مشغول برداشتن اولین قدم ها در راستا منظره خود هستید، رفتار محترمانه با خود را هم از قلم نیاندازید. با خود مهربان و دوست باشید. نحوه صحبت و رفتار با خودتان را تغییر دهید. خود را در مقابل دیگران تحقیر نکنید یا طوری رفتار نکنید که می دانید بعداً پشیمان خواهید شد. خود را به اسم فردی قابل احترام و قابل تحسین تصور کنید و آنقدر این کار را تکرار کنید که این احساس، بخشی از وجود خود شما گردد.

10. به احتیاجهای روحی و روانی خود رسیدگی کنید

اگر احتیاجهای روحی و عاطفی خود را در اولویت قرار ندهید، داشتن احساس خوب نسبت به خود، کار سختی خواهد بود. اگر می خواهید معیاری در این باره داشته باشید، پرسیدن چند سوال کلیدی، راهگشا خواهد بود. از خود بپرسید:

• مشکل کجا است و چگونه باید از سلامت احساسی خود مراقبت کنید؟
• آیا احساس امنیت عاطفی دارید؟
• آیا اختیار و آزادی تصمیم گیری های شخصی خود را دارید؟
• آیا نسبت به دیگران، احساس وابستگی می کنید؟
• آیا حریم خصوصی کافی دارید؟
• آیا سلامت روان شما در جایی است که می خواهید باشد؟

مهم ترین حوزه ای را که در آن احتیاجهای عاطفی یا فکری خود را رعایت نمی کنید، تعیین کنید و لیستی از آنچه را که احتیاج دارید و می خواهید، تهیه کنید. ممکن است لازم باشد با یک درمانگر یا یک راهنما کار کنید تا به شما در ایجاد یک برنامه عملی برای مراقبت از خود و سلامت روانی بهتر، یاری کند.

11. وقت خود را با افراد محترم بگذرانید

ما تمایل داریم افرادی را در زندگی خود جذب کنیم که نشان دهنده شرایط روحی خود ما هستند، بنابراین اگر فکر می کنید عزت نفس کافی ندارید، ممکن است این احساسات مخرب را از طریق معاشرت با افرادی که رفتارهایی هم سو دارند، تقویت کنید. هوشیار باشید و آغاز به ایجاد محدودیت هایی برای خود کنید. محدودیت هایی که به دیگران نشان دهد به خودتان احترام می گذارید. افرادی را که به مرزهای شما احترام نمی گذارند، از زندگی تان کنار بگذارید و آگاهانه در پی افرادی باشند که با شما رفتار درست و مناسبی داشته باشند.

12. خودآزمایی کنید

پس از یک کوشش چند ماهه برای رسیدن به هدف و منظرهی که تعیین نموده اید، احساس خود را در خصوص خود ارزیابی کنید. حتی اگر به مقصد نهایی نرسیده اید، برای آنچه تا به حال انجام داده اید، ارزش قائل باشید.

این سوالات را از خود بپرسید و به ندای درونی خود توجه کنید:

• آیا به کوشش خود افتخار می کنید؟
• آیا به ارزش های خود احترام می گذارید؟
• آیا به توانایی های خود اطمینان بیشتری پیدا نموده اید؟

اگر پاسخ شما به هر یک از این سوالات منفی است، ببینید چه کاری می توانید انجام دهید تا اقدامات یا اهداف خود را برای بازگشت به راستا تنظیم کنید؟ از این موضوع ناراحت نباشید، چون این هم بخشی از سفر پرهیجانی است که در آن قدم گذاشته اید و احتمالا درس های جدیدی در راه است.

اگر پاسخ شما به تمام این سوالات مثبت بوده باشد، باید بدانید که تا اینجای کار، 12 قدم موثر برداشته اید. شما متوجه خواهید شد که برای خود احترام بیشتری قائل هستید و در نتیجه، در مقایسه با ابتدای راه، عزت نفس بیشتری دارید.

13. متوقف نشوید

احترام به خود، احتیاج به تغذیه دارد. تنها بر اساس چند پیروزیت به دست آمده، نمی توانید عزت نفس را برای همواره حفظ کنید، بنابراین، همچنان که مراحل مختلف زندگی خود را طی می کنید، به اصلاح دیدگاه خود ادامه دهید. به انجام اقدامات مثبتی که شما را به اهداف بلند مدت تان نزدیک تر می نماید، ادامه دهید. دائماً اهداف خود را با ارزش های خود بسنجید و هر چند سال یکبار، ارزش های خود را بر اساس تغییراتی که در زندگی خود ایجاد نموده اید، بازبینی و روشن کنید.

اگر عزت نفس می خواهید، نباید راکد بمانید. در زندگی خود، در پی شور و عشق و معنا باشید. در پی فرصت هایی برای رشد باشید و با تغییرات مثبت، همگام شوید. نترسید و خود را به جریان سیال زندگی بسپارید. در این صورت خواهید دید که عزت نفس، خود به خود به سوی شما می آید و شما می توانید از وجود چنین احساسی، غرق لذت شوید.

چند مثال از داشتن عزت نفس

تا اینجا درباره مفهوم عزت نفس صحبت کردیم و از اهمیت این احساس مفید در زندگی گفتیم، اما برای آنکه بدانید عزت نفس در عمل چگونه است، چند مثال می زنیم:

• به جای این که به رئیس خود اجازه دهید به شما توهین کند یا شما را تحقیر کند، به او اجازه دهید که بداند شما این زبان را نامناسب و غیرحرفه ای می دانید.
• نامزد شما از شما می خواهد چیزی را که برای شما مهم است، در خود تغییر دهید. شما به او شرح می دهید که چرا نمی توانید این درخواست را برآورده کنید و همچنان به خودتان وفادار بمانید.
• یکی از دوستان شما دائماً دیر می آید و هرگز عذرخواهی نمی نماید. شما صحبت کنید و به او بگویید که این رفتار، برای شما قابل قبول نیست.
• به شما یک شغل پردرآمد پیشنهاد می گردد، اما شما به صداقت کارفرمای خود شک دارید. شما این پیشنهاد شغلی را رد می کنید، حتی اگر حقوق پیشنهادی، رقمی بالا باشد.

تمام این مثال ها نشان می دهند که شما به خوبی می دانید چه می خواهید و در صورت لزوم می توانید از مواضع و باورهای خود دفاع کنید.

کلام آخر

امیدواریم اطلاعات این مقاله برای شما مفید بوده باشد. از قلم نیاندازید که تغییر، از خود شما آغاز می گردد و همین امروز، برترین زمان برای آغاز این تغییر است.

نگاهی دقیق به خودتان بیندازید و مچ خود را بگیرید. ببینید چگونه به خودتان بی احترامی می کنید و چگونه می گذارید دیگران به شما بی احترامی نمایند. این موارد را بنویسید و از راهکارهای موجود در این مقاله بهره ببرید تا اقدامات لازم برای برطرف این معضل را به کار گیرید. پاداش این کوشش، احساس فوق العاده ای است که نسبت به خودتان پیدا می کنید. به علاوه، به زودی خواهید دید که رفتار دیگران هم با شما تغییر نموده است و احترام بیشتری به شما می گذارند. شاد و پیروز باشید.

منبع: liveboldandbloom